an Bhulgáir, Acadamh Eolaíochtaí na Bulgáire (BAS)

Bunaíodh Acadamh Eolaíochtaí na Bulgáire sa bhliain 1869, agus is í an eagraíocht taighde is mó sa Bhulgáir í. Cuimsíonn sí 44 institiúid taighde agus roinnt aonad speisialaithe, lena n-áirítear ceithre mhúsaem, atá roinnte ina naoi rannóg taighde:

• Eolaíochtaí agus Teicneolaíochtaí Faisnéise agus Cumarsáide
• Acmhainní Fuinnimh agus Éifeachtúlacht Fuinnimh
• Nana-eolaíochtaí, Ábhair agus Teicneolaíochtaí Nua
• Bithleighis agus Cáilíocht na Beatha
• Bithéagsúlacht, Bithacmhainní agus Éiceolaíocht
• Athrú Aeráide, Guaiseacha agus Acmhainní Nádúrtha
• Réalteolaíocht, Taighde Spáis agus Teicneolaíochtaí
• Oidhreacht Chultúrtha-Stairiúil agus Céannacht Náisiúnta
• Fear agus Sochaí

Tá ionaid acadúla réigiúnacha ag an Acadamh ar fud na tíre agus tacaíonn sé le gach músaem réigiúnach sa Bhulgáir freisin. Faoi láthair, oibríonn thart ar 2500 eolaí in Acadamh Eolaíochtaí na Bulgáire, arb ionann iad agus thart ar 15% den fhoireann acadúil sa Bhulgáir. Táirgeann an Acadamh níos mó ná 35% d’aschur eolaíoch na tíre.

Is iad Acadamhaithe agus Comhaltaí Comhfhreagracha Acadamh Eolaíochtaí na Bulgáire Tionól na nAcadamhaithe agus na gComhaltaí Comhfhreagracha (AACM). Is é Uachtarán BAS a Chathaoirleach. Faoi láthair, tá 160 comhalta ag an Tionól: 65 Acadamhaí agus 95 Comhalta Comhfhreagracha.

Is é misean Acadamh Eolaíochtaí na Bulgáire taighde eolaíoch a dhéanamh de réir luachanna uilíocha, traidisiúin agus leasanna náisiúnta, páirt a ghlacadh i bhforbairt na heolaíochta domhanda, staidéar a dhéanamh ar oidhreacht chultúrtha agus stairiúil an náisiúin ábhartha agus doláimhsithe agus a iolrú.

Déanann BAS taighde bunúsach agus feidhmeach, oiliúint agus gníomhaíochtaí a bhfuil tábhacht náisiúnta agus idirnáisiúnta leo. Soláthraíonn sé saineolas d’údaráis rialtais agus áitiúla, d’eagraíochtaí neamhrialtasacha, do ghnólachtaí, etc. Tá polasaí comhsheasmhach ag an Acadamh maidir le forbairt na heolaíochta agus na nuálaíochta mar choinníoll d’fhorbairt eacnamaíoch na tíre. Is rannpháirtí gníomhach é sa Limistéar Taighde Eorpach.

Is iad seo a leanas príomhghnéithe na físe maidir le forbairt inbhuanaithe BAS mar lárionad náisiúnta eolaíochta agus saineolaithe a bhfuil aitheantas idirnáisiúnta aige:

• Gníomhaíochtaí eolaíochta agus nuálaíochta ar mhórscála agus ardchaighdeáin a dhéanamh;
• Taighde a dhéanamh i réimsí tosaíochta amhail cáilíocht na beatha, an t-athrú aeráide, rabhaidh agus cosc tubaistí, caomhnú na héagsúlachta bitheolaíche, cosaint oidhreachta cultúrtha-stairiúla, slándáil, teicneolaíochtaí glasa agus digiteacha, cosaint agus dúshláin shochaíocha reatha eile;
• Idirghníomhú le gnólachtaí i bhforbairtí agus nuálaíochtaí ardteicneolaíochta;
• Freagairt do riachtanais reatha agus phráinneacha an phobail trí thuairimí saineolaithe ardchaighdeáin a sholáthar d’institiúidí poiblí agus d’institiúidí eile;
• Tacaíocht a thabhairt do ollscoileanna agus d’eagraíochtaí taighde agus comhoibriú leo;
• Tacaíocht a thabhairt don oideachas ar gach leibhéal;
• Taighdeoirí ard-oilte a chruthú;
• Ag cur le forbairt réigiúnach;
• Ag feidhmiú ról ceann de phríomhionaid spioradálta na tíre;
• Ag cuidiú le hoideachas a chur ar an bpobal agus le bréageolaíocht a nochtadh;
• Ag cur le dea-cháil idirnáisiúnta na tíre.

Grianghraf ó Laethanta Oidhreachta na hEorpa